Шүдний гажигийг засах нь маш нарийн оношлогоо, тооцоолол шаарддаг тул ердийн ерөнхий мэргэжлийн нүүр амны эмч энэ ажилбарыг гүйцэтгэх боломжгүй юм. Иймд шүдний гажиг засах гажиг заслын ортодонт эмчийг төгсөлтийн дараах 2 жилийн сургалтаар бэлтгэж эрх олгодог. Эдгээр бэлтгэгдсэн мэргэжилтнүүд нь шүдний гажигийг оношлох, эмчилэх, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ зохион байгуулах чадвартай болж төгсдөг.

Зарим нүүр амны ерөнхий мэргэжлийн эмч өөрийн туршлагадаа үндэслэн буйл болон ясны эдийн зарим өвчнийг эмчилдэг боловч ерөнхийдөө олон улсын жишгээр бол энэ төрлийн нарийн мэргэжилтнүүдийг төгсөлтийн дараах 2-3 жилийн сургалтаар бэлтгэдэг.

Энэ мэргэшлийн эмч нь шүдний доторх сувагт байрлах зөөлөн эдийг эмчилэх чиглэлээр ажилладаг. Олон улсын практикт баклаврын сургалт дүүргэсний дараа дахин 2 жил энэ чиглэлээр суралцаж байж эмчлэх эрхийн лиценз авдаг.

Сувгийн эмчилгээ хийснээс хэдэн сарын дараа эсвэл жилийн дараа шүдний өнгө аажим хувирч хүрэн бор, саарал, цэнхэр, ногоон, шар зэрэг өнгөтэй болж болно. Хэрэв сувгийн эмчилгээний дараа шүдэнд бүрээс хийсэн бол шүдний өнгө хувирч байгаа нь бүрээсэн доороос анзаарагдахгүй.

Зарим үед шүдний рентген зургийг харах үед шүдний сурвалжийн орой орчимд их хэмжээний үрэвслийн голомт байгаа нь илэрвэл сурвалжийн сувгийн оройг тайрах Apicoectomy эмчилгээг хийх шийдвэр гаргана. Энэхүү ажилбарыг гүйцэтгэхдээ үрэвсэлтэй сурвалжийн орой орчимын буйлан дээр зүслэг хийж нээгээд орой хэсгээс бага зэрэг тайрж аваад зориулалтын материалаар ломбодоод буцааж хаагаад салстад оёдол тавьдаг.

Бүх шүдний дотор талд энгийн хүмүүс мэдрэл гэж ярьдаг шүдний зөөлөн эд пульп оршдог. Шүдний зөөлөн эдийн анатомыг шүдний эмч нар мэдлээж маш сайн мэднэ. Шүдний зөөлөн эд байралдаг хөндийг сурвалжийн суваг гэдэг. Энэхүү сувагт байдаг тэр маш өчүүхэн зөөлөн эд халвдар авч үрэвсэл үүсэх юм бол өвдөлт үүсэх бөгөөд энэхүү өвдөлт нь хүний биеийн хамгийн шаналгаатай өвдөлт болохыг та бүхэн мэднэ.

АНУ-ын хувьд нийт эмч нарын бараг тал хувь нь хэрэв өвчтөн өөрөө хүсвэл шүдний эмчилгээний явцад Nitrous oxide хийг хэрэглэж мэдээ алдуулдаг. Nitrous oxide-ийг өндөр хяналтын дор маш болгоомжтой хэрэглэдэг. Хэрэв nitrous oxide-той зааврын дагуу зөв харьцах юм бол энэ нь тийм ч санаа зовоох аюултай зүйл биш юм. Гэсэнч зарим нэг тодорхой бүлэг хүмүүс жишээ нь жирэмсэн эмэгтэйд nitrous oxide хэрэглэхээс зайлсхийх хэрэгтэй.

Зарим нэг амны хөндийн эмчилгээг ерөнхий мэдээ алдуулалтын дор унтуулгын нөхцөлд хийх нь илүү үр дүнтэй байх тохиолдол бий. Ихэнх эмчилгээг хэсгийн мэдээ алдуулалтын дор амжилттай гүйцэтгэх боломжтой. Та өмнө нь ямар нэгэн мэс засалд орж байсан бол ерөнхий мэдээ алдуулалтын талаар ойлголттой байгаа байх.

Хэсгийн мэдээ алдуулалт нь шүдний салбарт хамгийн өргөн ашиглагддаг мэдээ алдуулалтын төрөл юм. Зарим хүмүүс өнөөг хүртэл шүдний салбарт хуучны Novocaine (Procaine)-ыг ашигласаар байгаа гэж боддог байж болох юм. Тэгвэл өнөөдөр шүдний эмчилгээ үйлчилгээнд хамгийн өргөн ашигладаг тариа нь lidocaine hydrochloride 2% юм.

Зуулт гэдэг нь эрvv ба хоншоорын /дээд эрvv/ шvдний эгнээнvvдийн гололсон хоршихуйн тєлєвтєє єєр хоорондоо харьцаж байгаа байрлал юм.

Шүдний эмчид ямар ч айдсгүй тайван, юу чбодож санах юмгүй ирдэг хүн тийм ч олон биш. Ииэнх нь ялангуяа ахимаг насны хүмүүс эмчилгээ дууссаны дараа шүдний кресло дээр анх удаагаа л ийм өвдөлтгүй тайван сайхан байлаа гэж талархах нь бий.

Буруу зуулт болон шүдний гажигийг хүмүүс ихэвчлэн гоо сайхыг л гутаадаг болохоос тийм ч хэцүү зүйл биш гэж үздэг. Зарим нэг эцэг эхчүүд төрөлхийн юмыг өөрчилж яахнав гэж ундууцах нь ч бий. Гэтэл энэ нь уг үндсээрээ буруу ойлголт юм. Шүдний эгнээнд үүссэн гажиг нь хоол хүнсийг зажлах үед зажлалтын даралтыг жигд бус буруу хувиаралдаг. Үүний улмаас амны хөндийд үрэвслийн процесс үүсэх шалтгаан болно.

Бараг бүтэн зууны туршид шүдийг засах хамгийн шилдэг бөгөөд хамгийн удаан тогтдог арга нь алтан бүрээс буюу зоомол юм гэж ихэнх эмч нар үзсээр ирсэн. Нэг үгээр алтан ломбо нь насан туршийн баталгаатай эмчилгээ юм. Энэ гүйцэтгэхэд маш хэцүү, их үнэтэй, эмчийн зүгээс ур чадвар шаарддаг.

Насанд хүрэгчдэд шүд цоорох өвчний хүндрэлийн улмаас шүдний сувгийн эмчилгээ хийлгэх нь байнга тохиолддог өдөр тутмын эмчилгээний төрөл юм. Тэгвэл хүүхдийн сүүн шүдэнд ч бас ийм  төрлийн эмчилгээ хийдэг гэдгийг та мэдэх үү?

Хэрэв та шүдний эмнэлэгээр байнга тогтмол үйлчлүүлдэг бол үе үе шүдний рентген зураг аваад байгааг анзаарсан байх. Энэхүү рентген зураг гэдэг нь шүдний эмчийн хувьд маш чухал зүйл бөгөөд буйлан дор ясны гүнд байх шүдний дотоод бүтцэд юу болоод байгааг илрүүлж оношлоход зайлшгүй шаардлагатай байдаг. Гэхдээ та ийнхүү байн байн рентген зураг аваад байгаад жаахан эргэлзэж рентген зураг авхуулах нь аюултай эсэх ингэж байн байн аваад байх нь зөв эсэх талаар бодож байж болох юм. Энэ асуултанд хариулт өгөхийн тулд дараах мэдээллийг бэлтгэлээ.

Энгийн хүмүүс шүдний эмчийн мэргэжлийг төдийлөн сайн ялгаж ойлгодоггүй байсан үе бий. Эмч л бол эмч гэж ойлгодог байсан бол одооноос арай дээрдэж шүдний эмч бол шүдний эмч бөгөөд бусад эмч нараас арай өөр зүйл эрхэлдэгийг ялгадаг болсон. Өмнө нь бол зүрх, уушиг, элэг, бөөр, эмэгтэйчүүд, хүүхдийн өвчний талаар шүдний эмчээс асууж зөвлөгөө авах гээд мэдэхгүй гэвэл эмч байж яахаараа мэддэгүй юм гэж гайхах, ундууцах тохиолдлуудтай ч таардаг байлаа. 

Яагаад шvдний гажиг ийм их тохиолдох болов оо? Əнəə цагийн хvvхдvvдийн "яс” нь муудсандаа тэр vv? Эсвэл хоол хvнснээс шалтгаалаад байна уу? гэх мэт асуултуудыг ард иргэд шvдний эмчээс асуух нь олон. Хариулт ч мəн асуултуудтайгаа адил олон янз.

Шүдний гажигаас урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ нь түүний шалтгааныг олж илрүүлээд устгах асуудал юм. Ингэж байж л өсөж буй бие организмыг зөв хөгжих боломж олгоно. Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ нь эрүү нүүрний эрхтэн тогтолцооны бүтэц ба үйл зүйн нэгдмэл холбоон дээр үндэслэнэ.

Хүн болгон биед үүссэн ямар нэгэн шарх гэмтлийн улмаас өвдөлтийг мэдэрдэг. Гэсэн хэдий ч өвдөлтийн эрчим өвчтөн болгонд харилцан адилгүй байдаг. Баримжаагаар хүн амын бараг тал хувь нь шүд ломбодох энгийн ажилбарын үед ямар нэг өвдөлт мэдэрдэггүй. Гэтэл нөгөө хагас нь шүд ломбодох үед үүсэх үл ялих өвдөлтийг ч тэсвэрлэж чаддаггүй.

Үүдэн шүд хооронд иэхвчлэн үүсдэг шүд хоорондын зайг дистема гэж нэрлэдэг. Зарим нэг улс оронд соёл ахуйн онцлогоос шалтгаалан диастемаг байх ёстой ердийн зүйл мэт ойлгох нь бий. Гэвч орчин үеийн соёлт нийгэмд ихэнх улс орны хүмүүс үүнийг хэвийн зүйл биш гэж үзэж аль болох арилгуулахыг хүсдэг.